“Ο Müller των Ελλήνων”.

Η προτομή στο  Dessau, και στις τέσσερις πλευρές του βάθρου απεικονίζονται η Ποίηση, η Επιστήμη, η Γερμανία και η Ελλάδα που σπάει τις αλυσίδες της κρατώντας ένα σπαθί.

Πριν από 184 χρόνια, ο Wilhelm Müller , ο οποίος ονομαζόταν επίσης Έλληνας Müller, ήταν τόσο αφοσιωμένος στους Έλληνες και στον αγώνα τους για ελευθερία., ήταν η ψυχή του Φιλελληνικού κινήματος στη Γερμανία

Τα τραγούδια του για τους Έλληνες (“Lieder der Griechen“) πρόλαβαν όσο ζούσε, να ξεσηκώσουν κύματα ενθουσιασμού στη νεολαία της εποχής του που εκείνη την περίοδο αναζητούσε τη δική της αντίσταση στις διώξεις και την απολυταρχία του Μέτερνιχ. Στην περίπτωση του ελληνικού ξεσηκωμού αναγνώριζαν το πρότυπο του δίκαιου αγώνα για ελευθερία. Και στο πρόσωπο του ποιητή Müller είδαν τον σημαντικότερο εκπρόσωπο του γερμανικού φιλελληνισμού.

• 

• 

• 

Στο πρώτο τεύχος των ασμάτων του ο ποιητής ξεσπαθώνει με λυρισμό υπέρ του δίκαιου αγώνα των Ελλήνων. Μεταξύ των δέκα ποιημάτων του βρίσκουμε το λογοκριμένο από την Αστυνομία του Μέτερνιχ “Η ελπίδα της Ελλάδας” (“Griechenlands Hoffnung“). Σε αυτό διατυπώνει τη θέση του ότι η Ελλάδα οφείλει να αγωνισθεί μόνη της, κατακεραυνώνοντας, με σκανδαλώδη για την εποχή τρόπο, τη στάση της Ευρώπης που “ακόμη και τα μαξιλάρια του Τούρκου σουλτάνου θρόνο τα ονομάζει”:

“Ησυχία και Ειρήνη θέλει η Ευρώπη, γιατί τους τα χάλασες;

 Γιατί σε μαγεύει σκόπιμα με την αυταπάτη της ελευθερίας;

Μην ελπίζεις στη βοήθεια κανενός κυρίου,

όταν αυτή στρέφεται ενάντια στη χαρά ενός άλλου κυρίου

η Ευρώπη ακόμη και τα μαξιλάρια του σουλτάνου θρόνο τα ονομάζει.”

Ελάτε, λαοί όλων των ζωνών,
δείτε τα στήθη που
σας θηλάζουν
με το αγνό γάλα της σοφίας! –
Πρέπει οι βάρβαροι να τα διαλύσουν;
Δείτε τα μάτια
που σας φώτισαν
Με την ουράνια ακτίνα ομορφιάς! –
Θα τυφλώσουν τους βαρβάρους;

Δείτε τη φλόγα που
σας ζεσταίνει
μέσα και βαθιά στο στήθος σας,
ότι ένιωσες
ποιος είσαι,
τι θέλεις,
τι πρέπει, τι
ευγένεια της ανθρωπότητάς
σου , η ελευθερία σου! –
Πρέπει οι ασβέστες να τους πνίγουν;
Ελάτε, όλοι λαοί όλων των ζωνών, ελάτε
να βοηθήσετε να τους
απελευθερώσετε, που σας έκανε όλους ελεύθερους!

Χωρίς ελευθερία, τι θα είσαι, Ελλάδα;
Χωρίς εσένα, Hellas, ποιος θα ήταν ο κόσμος; “Hellas und die Welt“, Wilhelm Müller: Gedichte. Berlin 1906,

Στο ποίημα του με τίτλο “Οι Έλληνες προς τον Αυστριακόν Παρατηρητήν” (“Die Griechen an den Österreichischen Beobachter“), που είναι η εφημερίδα του Μέτερνιχ, βρίσκουμε ξανά σαρκαστικές επιθέσεις απέναντι στον αντιδραστικό ρόλο της ανθελληνικής Ιερής Συμμαχίας.

Συμπληρωματικά εκδίδει το 1822 δεύτερο τεύχος με άλλο οκτώ ποιήματα, ένα εκ των οποίων είναι αφιερωμένο στον Αλέξανδρο Υψηλάντη (“Alexander Ypsilanti aus Munkacs”), στο οποίο τον παρομοιάζει με τον Λεωνίδα και τους Σπαρτιάτες, καταδεικνύοντας έτσι την ιστορική συνέχεια των Ελλήνων και εξυμνώντας το ελληνικό έθνος διαμέσου των αιώνων. Αλλά και το ποίημα του “Ο μικρός Υδραίος” (“Der kleine Hydriot”) ευρύτατα αγαπητό στη Γερμανία.

Το 1823 εξέδωσε τρία τεύχη με “Νέα Τραγούδια των Ελλήνων” (“Neue Lieder der Griechen“), όπου αναφέρεται και πάλι στην ανοχή των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων έναντι των Τούρκων και κάνει έκκληση για βοήθεια προς την Ελλάδα. Το πρώτο τεύχος περιέχει επτά άσματα, το δεύτερο οκτώ και το τρίτο επτά. Ορισμένοι τίτλοι που καθρεφτίζουν το πνεύμα στο οποίο κινείται, είναι: “Θερμοπύλες”, “Μπότσαρης”, “Ύδρα”, “Μπουμπουλίνα”, “Η Σουλιώτισσα”, “To νίψιμο των χειρών του Πόντιου Πιλάτου”, “Η μολυσμένη ελευθερία”.

Έναν χρόνο αργότερα εκδίδει τα “Νεότατα Τραγούδια των Ελλήνων” (“Neueste Lieder der Griechen”), μια συλλογή επτά ποιημάτων, μεταξύ των οποίων: “Κωνσταντίνος Κανάρης”, “Μάρκος Μπότσαρης”, “Οι τελευταίοι Έλληνες” και το έξοχο “Η Ελλάς και ο Κόσμος”, όπου ο ποιητής διατυπώνει τη θέση ότι χωρίς την Ελλάδα δεν μπορεί να υπάρξει η έννοια της Ελευθερίας, που νοηματοδοτεί και τον υπόλοιπο κόσμο. Και για αυτόν τον λόγο οφείλουν όλοι οι λαοί να συμμετάσχουν στον δίκαιο αγώνα της:

“Ελάτε λαοί από όλες τις ζώνες

ελάτε και βοηθήστε να την απελευθερώσουμε

αυτήν που όλους εσάς απελευθέρωσε!”

Όπως επίσης είναι θαυμαστό το γεγονός ότι γράφει ξανά ένα ποίημα για τον Μπότσαρη, δύο χρόνια μετά τη Μάχη στο Πέτα, που είχε ως αποτέλεσμα πολλοί Φιλέλληνες να επιστρέψουν απογοητευμένοι στις πατρίδες τους. Ο ποιητής Müller θέλει να εμψυχώσει τον αγώνα των Ελλήνων και Φιλελλήνων που συνεχίζεται και να υπενθυμίσει ότι το φρόνημά τους πρέπει να αναμετράται πάντα με αυτό των συναγωνιστών τους:

“Άνοιξε τις υψηλές σου πύλες, Μεσολόγγι, Πόλη των Tιμών

εκεί που κείνται τα κορμιά των Ηρώων, που μας διδάσκουν να πεθαίνουμε με χαρά! […]

Toυ Μάρκου Μπότσαρη σου φέρνουμε το ευγενές σώμα,

του Μάρκου Μπότσαρη!

Ποιός θα τολμούσε να παραπονεθεί σε τέτοιους ήρωες;”

Ο Müller έγραψε και ένα σημαντικό ποίημα για τον Λόρδο Βύρωνα, καθώς και τέσσερα άλλα για το Μεσολόγγι που εκδόθηκαν το 1825.

Δημοσίευσε επίσης ένα έργο σχετικό με τον Ελληνικό Βίο. Πέθανε όμως και δεν πρόλαβε να δεί την αγαπημένη του Ελλάδα ελεύθερη και δεν τολοκλήρωσε ένα έργο για το Νεότερο Ελληνικό Βίο. Το 1829 κάποια έργα του κυκλοφόρησαν υπό τον τίτλο Egeria.

Ποιήματα του έχουν μελοποιηθεί από τον Schubert (οι περίφημες συλλογές τραγουδιών Winterreise και Die Schöne Müllerin) και τον Brahms. Από τα έργα του Müller στην Ελλάδα, περισσότερο γνωστό είναι το τραγούδι “Η φλαμουριά” από το ποίημα του με τίτλο “Lindenbaum”

θα συνεχίσει να μάχεται με το έργο του υπέρ της Ελλάδος, ακόμη και μετά την απαγόρευση των ποιημάτων του,ακόμη και αφού πολλοί φιλέλληνες θα επιστρέψουν απογοητευμένοι στις πατρίδες τους μετά τη μάχη του πέτα Πέτα (04/07/1822). 

Προς τιμήν του σπουδαίου Φιλέλληνα ποιητή Wilhelm Müller, η Ελλάδα «ευγνωμονούσα» προσέφερε πεντελικό μάρμαρο στη γενέτειρά του, Dessau, για να φιλοτεχνηθεί προτομή και εντοιχισμός αναμνηστικής πλάκας στην οικία του. Η επιγραφή του μνημείου είναι γραμμένη στα ελληνικά: «Τω της ελληνικής ελευθερίας αοιδώ τον λίθον εκ των Αττικών και Λακωνικών λατομείων, η Ελλάς ευγνωμονούσα». Η αποκάλυψη του αγάλματος έλαβε χώρα στις 30 Σεπτεμβρίου 1891.